Giới thiệu về cá dọn bể
Cá dọn vệ sinh (cá dọn bể) hay cá ăn tầng đáy được coi như một bộ lọc sinh học giúp xử lý thức ăn thừa, lá cây mục, xác động vật chết trong bể thuỷ sinh một cách cực kỳ hiệu quả.
Cá có thể chia là 3 cấp độ theo đặc điểm kiếm ăn của chúng là cá ăn bề mặt, cá ăn tầng giữa, và cá ăn tầng đáy. Cá ăn bề mặt ngoài việc dọn dẹp vệ sinh ở khu vực mặt nước còn giúp bể không bị đóng váng, tăng khả năng oxy hòa tan. Cá ăn tầng giữa chủ yếu xử lý lá cây hỏng cũng như rêu hại trên cây thủy sinh. Cá ăn tầng đáy sẽ dọn dẹp thức ăn thừa cũng như đảm bảo nền bể thủy sinh luôn trong tình trạng sạch sẽ.
Cá dọn bể ăn gì? Lưu ý về thức ăn cá dọn bể
Cá dọn bể ăn gì, những loại thức ăn mà chúng yêu thích có lợi ích gì cho bể thủy sinh hay không. Cá dọn bể ăn gì cùng được. Chúng là loài ăn tạp, chúng ăn bất cứ thứ gì có thể tiêu hóa được.
Là dòng cá có tác dụng chính là dọn dẹp vệ sinh nên cá vệ sinh thường ăn các loại thức ăn xả thải của các loại cá cảnh khác. Các loại thức ăn của các dọn bể bao gồm một số loại như sau:
– Rêu
– Xác động vật
– Lá cây mục
– Thức ăn thừa
Trong nhiều trường hợp, có loại cá còn ăn cả cá cảnh trong bể nuôi hoặc các loại thức ăn của cá cảnh (tuy nhiên, trường hợp này thường không xảy ra nhiều, trừu khi chúng quá đói).
Cá dọn bể ăn gì cũng rất nhanh mỗi khi mà chúng tìm thấy được. Bao gồm phân, thức ăn thừa, xác động vật, đôi khi chúng còn bám theo hút nhớt của những con cá khác. Vì vậy tuyệt đối không nuôi cá dọn bể với các giống cá bơi chậm, đặc biệt là cá vàng.
Nếu dinh dưỡng đầy đủ và dễ tìm, chúng sẽ không mút rong mà chuyển sang tranh mồi với cá khác. Đôi khi sẽ cắn cả cây thủy sinh, người nuôi nên cân nhắc kĩ trước khi nuôi loại cá này. Khi biết cá dọn bể ăn gì thì nhiều người nuôi chúng với mục đích dọn sạch bể cá.
Nguồn gốc của cá dọn bể
Được xếp vào loại cá cảnh, cá dọn bể được nhập về Việt Nam vốn có nguồn gốc từ Hong Kong hoặc Singapore. Chúng vốn được trưng bày với mục đích làm đẹp dành cho những người có niềm đam mê với cá kiểng.
Nhưng vì bản năng có thể ăn được tạp chất, giữ gìn cảnh quan trong lành nên người ta dùng chức năng cá dọn bể để đặt tên. Cũng chính chức năng tiện lợi này của cá dọn bể khi còn sống khiến nhiều chuyên gia quan ngại rằng môi trường sinh thái sẽ bị ô nhiễm khi chúng chết đi, quá trình phân hủy liệu có gây nhiễm bẩn môi trường?
Đây là giống cá dễ thích nghi với môi trường sống, thả chúng ở bất cứ khu vực thủy sinh nào cũng có thể sinh sống và phát triển tốt. Sự sinh sôi của loài cá này bên cạnh những lợi ích cũng gây ra không ít hiện tượng tiêu cực.Vậy nên, người nuôi cần phải nghĩ ra biện pháp ngăn chặn tránh việc mất cân bằng sinh thái.
Chúng thường tiếp cận những loài cá khác hút nhớt làm thức ăn. Nếu là giống cá sức sống yếu, khả năng thích nghi kém sẽ rất dễ chết.
Đặc điểm sinh sản của cá dọn bể
Khi mang thai hay sinh sản quá trình này đều rất nhanh dẫn đến số lượng loài ngày càng nhiều, đa dạng và phong phú. Vấn đề này không diễn ra theo định kỳ vào đúng mùa như những giống cá khác, chúng có thể sinh sản quanh năm.
Tỷ lệ sống của cá con chiếm phần lớn (khoảng 70%) thậm chí vẫn có thể tồn tại 1 tháng mà không cần cung cấp nguồn thức ăn.
Một số loài cá dọn bể độc đáo và phổ biến hiện nay
Cá bống dọn bể
Là loại cá khá phổ biến hiện nay, thường sống tầng giữa và đáy bể hoặc nuôi trong bể thủy sinh có nhiều thực vật.
Theo đánh giá của các chuyên gia nghiên cứu cá cảnh, cá bống dọn bể là loại cá nhút nhát, thân thiện, do đó có thể nuôi chung với nhiều loại cá khác.
Cá bống dọn bể là loại cá ăn tạ. Chúng có thể mút rêu trên lá cây hay thành bể ăn các thức ăn thừa của cá cảnh,…
Một nhược điểm của loại cá này là chúng rất hay bám vào người các loại cá khác để mút nhớt. Điều này gây khó chịu và có thể làm chết cá nếu bạn nuôi loại cá này nhiều trong bể. Ngoài ra, khả năng sinh sản nhân tạo không có cũng là nhược điểm của loài cá này.
Cá bảy màu
Cá bảy màu có tên khoa học là Poecilia reticulate.
Là loại cá sống ở tầng nước mặt và tầng nước giữa của bể thuỷ sinh.
Tác dụng của chúng là giúp chống đóng váng trên bề mặt nước, giúp mặt nước luôn sạch sẽ.
Cá bảy màu có màu sắc sặc sỡ, sức khỏe tốt và thích hợp sống ở nhiều môi trường nước khác nhau.
Cá tỳ bà
Cá tỳ bà có tên gọi khoa học là Hypostomus plecostomus.
Hình dáng của chúng giống như một chiếc đàn tỳ bà, do đó có tên gọi là cá tỳ bà.
Là dòng cá có nhiều chi, họ khác nhau song phổ biến và dễ gặp nhất trong bể thủy sinh là cá tỳ bà bướm.
Cá tỳ bà bướm đặc điểm nhất là mình dẹp và miệng kiểu giác hút. Những đặc điểm đó giúp giảm lực cản của nước và để cá neo mình trên đá dễ dàng hơn.
Cá tỳ bà bướm thường sống ở khu nước siết nên thường không có thức ăn tù đọng; chúng thường ăn các loài rêu xuất hiện trên đá và giúp bạn dọn dẹp rêu hại trên các bề mặt cứng như đá, lũa, vách kính.
Cá chuột
Đây là dòng cá có họ hàng rất đa dạng gồm phân loài, chi, họ. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu khoa học thì dòng phổ biến nhất là loài chuột cà phê.
Cá chuột cà phê là loài khỏe mạnh, sống được trong nhiều môi trường bể. Tuy nhiên, cần lưu ý chuột cà phê có tập tính bầy đàn nên bạn cần nuôi từ 02 con trở lên (tùy kích thước và mật độ của bể).
Cá Otto
Cá Otto có tên gọi khoa học là Otocinclus affinis.
Đây là loài cá dọn vệ sinh nổi tiếng và luôn luôn xuất hiện trong các bể thuỷ sinh.
Bản tính của chúng là hiền lành, nhút nhát và thường khó thích nghi với thức ăn công nghiệp.
Người ta luôn thấy cá Otto chăm chỉ dọn dẹp rêu hại để sống. Món ăn tủ của chúng là rêu nâu, xác động vật chết và lá cây mục.
Cá bút chì
Cá bút chì có tên khoa học là Epalzeorynchus Siamensis.
Là loài cá phổ biến giá rẻ, chúng có thể xử lý được hầu hết các loại rêu hại.
Cá mún
Cá mún có tên khoa học là Xiphophorus maculatus.
Là dòng cá sống được ở mọi tầng nước, bản tính rất hiền lành, thích hợp nuôi chung với cá loài cá cảnh nhỏ khác
Tuy nhiên, đối với bể thủy sinh, cá mún không được phù hợp cho lắm bởi chúng có nhược điểm là vệ sinh quá nhiều và chất thải không được thẩm mỹ.
Lời kết